Miejsca pamięci związane z II wojną światową

1. Pomnik poświęcony Bohaterom  Września 1939 rok znajdujący się na cmentarzu Parafialnym w Żarkach ( ul. Ofiar Katynia)

Pomnik Bohaterom Września 1939 r. upamiętnia Polskich Żołnierzy, którzy polegli w Kampanii Wrześniowej broniąc mieszkańców miasta oraz okolic przed Niemcami.

2. Tablica Upamiętniająca poległych w Katyniu, Miednoje i Ostaszkowie na cmentarzu parafialnym w Żarkach. Umieszczona jest obok Pomnika Bohaterów Września  (ul. Ofiar Katynia)

3. Tablica Pamiątkowapoświęconażołnierzom AK i ich rodzinom znajdująca się na Kościele Parafialnym w Żarkach ( ul. Leśniowska 1)

Powstanie i działalność  placówki Armii Krajowej w Żarkach

Założycielem konspiracyjnej organizacji o nazwie Związek Walki Zbrojnej w Żarkach w 1940 roku był Stanisław Wroński, sędzia z okresu międzywojennego - mieszkaniec Żarek.  Organizacją dowodził do marca 1941 roku, do czasu zaaresztowania przez żandarmerię niemiecką. Po aresztowaniu, wywieziony do Obozu Koncentracyjnego w Oświęcimiu, zamordowany w czerwcu 1941 roku. Jego matka otrzymuje  powiadomienie, z którego dowiaduje się, że syn  popełnił samobójstwo, rzucając się na druty pod napięciem.

W roku 1941 organizacja ZWZ przekształca się w oddziały partyzanckie o nazwie Armia Krajowa. Kolejnymi dowódcami placówki Armii Krajowej w Żarkach byli podoficerowie:  Stanisław Mizerski, Józef Starostecki. W ostatnim roku okupacji placówką AK w Żarkach dowodził  pchor. ppor Eugeniusz Słabosz.

Placówka Armii Krajowej w Żarkach w czasie okupacji oprócz powszechnych zadań do wykonania miała szczególne  zadania zlecone. Należały do nich:

zdobywanie i przekazywanie meldunków wywiadu do Inspektoratu „Iglarnia” i oddziału partyzanckiego Armii Krajowej dowodzonego przez „ Ponurego” Jerzego Kurpińskiego

 - przesyłanie meldunków do inspektoratu o liczbie przemieszczających się przez Żarki  czołgów, armat, transporterów i innych jednostek piechotyWermachtu kierujących się na wschód

-  przyjmowanie  zrzutów  broni  na polach pomiędzy Żarkami i Suliszowicami. Broń ta oraz broń zdobywana we własnym zakresie przez ludzi z placówki żareckiej była przetransportowywana do oddziałów leśnych AK.

4. Obelisk kamienny upamiętniający miejsce mordu mieszkańców Żarek wczasie okupacji ( przy ul. Ofiar Katynia)

W miejscu gdzie obecnie znajduje się obelisk w czasie okupacji stała stodoła, obok której niemieccy żandarmi z posterunku w Żarkach wykonywali egzekucje na ludności cywilnej Żarek. W to miejsce przyprowadzano mężczyzn oraz kobiety z dziećmi i z zimna krwią zabijano. Największym oprawcą żandarmerii żareckiej był Julian Szubert. Z ustaleń wynika, iż sam rozstrzelał około 500 osób.

5. Sołectwo Jaworznik

Tablica Pamiątkowa poświecona  23 ofiarom  mieszkańcom Jaworznika zamordowanym przez hitlerowców w czasie II wojny światowej ( we wnętrzu Kościoła, przy ul. Kościelna 3)

W dniu 30 na 31 października 1943 roku (sobota/niedziela) żandarmi oraz wojsko niemieckie o zmroku otoczyli całą wieś i przez noc zacisnęli pierścień. W niedzielę rano weszli do wsi, chodząc po domach wyprowadzali wszystkich dorosłych których następnie prowadzono do szkoły. Żandarmi mieli już wcześniej sporządzone listy mieszkańców którzy mieli być straceni. Tych z listy rozstrzelano już na placu przed szkołą, później jeszcze wyprowadzono kilku z budynku szkoły, których też rozstrzelano. Po skończonej akcji Niemcy pozostałych mieszkańców uwolnili i kazali się rozejść do domów.Zabitych zabronili pochować na cmentarzu. W dniu zbrodni polecono jednemu z mieszkańców Edwardowi Sroce zwieść  wszystkie ciała za  mur starego dworu,  gdzie wcześniej kilku mieszkańców wykopało duzy rów. Tu pochowano ofiary. Wśród zabitych znalazło się też ciało woźnicy Edwarda Sroki. Żandarmi  rozstrzelali go po wykonaniu zadania. Był ostatnia ofiarą tragicznej niedzieli.

6. Sołectwo Przybynów

Pomnik poświęcony poległym żołnierzom BCH z grupy „Mietka” ( w sąsiedztwie szkoły podstawowej, ul. Szkolna)

W maju 1942 roku  Mieczysław Filipczak  zgłasza się do grupy leśnej BCh  pod dowództwem Stanisława Sznitko „Zawiszy” na terenie powiatu Włoszczowa. „Mietek” poznaje w praktyce sztukę partyzanckiej walki. Po kilkumiesięcznym pobycie w grupie „Zawiszy”  Filipczak powraca na swoje tereny i zabiera się do zorganizowania grupy leśnej z ludzi najbardziej aktywnych. Bogatszy w doświadczenia i z grupą ludzi pewnych i oddanych sprawie w listopadzie 1942 roku wyrusza w las pierwszy oddział partyzancki, pod jego dowództwem. W lesie oddział „Mietka” łączy się z grupą „Sowy” i „Zawiszy”. Zwarte siły tych trzech grup przeprowadziły kilka udanych akcji i stoczyły wiele zwycięskich bitew.

7. Sołectwo Czatachowa

Tablica pamiątkowa poświęcona pomordowanym w czasie okupacji rodzinom Cesarzy i Marszałków.

( we wnętrzu Pustelni św. Ducha, na końcu wsi Cztachowa)

Proszę potwierdzić wydruk wyświetlonego artykułu:

Proszę potwierdzić zapisanie wyświetlonego artykułu do pliku PDF:

Wasze komentarze

wszystkich komentarzy: 0 dodaj komentarz