Szlak Kultury Żydowskiej

              Szlak Kultury Żydowskiej

Żarki były od XVII wieku małym, ale wielonarodowym miastem, w którym splatały się dzieje #i losy Polaków oraz mieszkańców pochodzenia niemieckiego, rosyjskiego, ale przede wszystkim żydowskiego. Świadczą o tym m.in. wielojęzyczne nagrobki na tutejszych cmentarzach. Obecnie Żarki, jako jedyne miasto #w północnej części Jury Krakowsko-Częstochowskiej, zachowały dawną synagogę (przebudowaną na dom kultury), kirkut oraz charakterystyczną zabudowę w centrum, które kiedyś stanowiło główne skupisko obywateli żydowskich. Jeszcze dzisiaj niektórzy określają Żarki mianem „żydowskie”. 

Od co najmniej XVII w. Żarki stanowiły miejsce żydowskiego osadnictwa. Z czasem wyznawcy judaizmu zorganizowali, za zgodą właściciela miasta, własny samorząd. Tutejsi Żydzi trudnili się handlem, rzemiosłem, finansami, przyczynili się do XIX-wiecznego uprzemysłowienia Żarek, współtworzyli elitę miasta, uczestniczyli także np. w walkach powstańczych #i Września 1939 r. W 1827 r. mieszkało tu 702 Żydów (27,3 proc. ludności), w 1864 r. - 2291 (61 proc.), a w 1921 - 2536 (57,6 proc.). Przed II wojną światową w Żarkach żyło ok. 600 rodzin żydowskich, a ich członkowie mieli własne, ale i wspólne z chrześcijanami, organizacje i instytucje oświatowo-kulturalne, sportowe, społeczno-polityczne.

Wszystko to przerwały okupacja i holokaust, pozostały jednak cenne ślady i pamięć.

The Jewish  Culture Trail

The town of Żarki is closely connected with the Jewish culture as since the 17th C. till the World War II it was the place where the Jewish were the mayority of the town population. The town of Żarki is the only place in the north of the Kraków-Częstochowa upland where we still can see some remains of the Jewish culture- The Jewish temple, the Jewish cementary called ‘Kirkut’ and the characteristic urban centre- tenant houses. The urban centre is called the Old Town and it used to be the main livingplace of the Jewish. Today there are still some people who call the town the Jewish Żarki. 

The Jewish main incomes were connected with trade and handcraft especially shoemaking. Their products were exported mainly to Silesia, the south and the north of Poland. The tradition of producing shoes has been continued till now. In the 19th C. Żarki was the one of industrial towns which was the main reason for the Jewish settlement. In 1827 the  Jewish population was 702 (27,3% of the poulation of Żarki), in 1857-154 (54,2%), in 1864-2291 (61%), in 1921-2536 (57,6%).

The 600 Jew families living in Żarki before World War II created their own educational, cultural, sports and socio-political organizations, but also participated in the Christian ones. Although it all was ended by the occupation and the Holocaust, valuable remnants and the memory live on.

Szlak można zwiedzić w oparciu o wirtualna wycieczkę:

http://wycieczki.silesia.travel/pl-PL,w509.html

lub odsłuchac w oparciu o audioprzewodnik:

http://www.slaskie.travel/pl-PL/Audiowycieczki/Pokaz/117270/zarki-szlak-kultury-zydowskiej

Żarki były od XVII wieku małym, ale wielonarodowym miastem, w którym splatały się dzieje i losy Polaków oraz mieszkańców pochodzenia niemieckiego, rosyjskiego, ale przede wszystkim żydowskiego. Świadczą o tym m.in. wielojęzyczne nagrobki na tutejszych cmentarzach. Obecnie Żarki, jako jedyne miasto w północnej części Jury Krakowsko-Częstochowskiej, zachowały dawną synagogę (przebudowaną na dom kultury), kirkut oraz charakterystyczną zabudowę w centrum, które kiedyś stanowiło główne skupisko obywateli żydowskich. Jeszcze dzisiaj niektórzy określają Żarki mianem "żydowskie". 

Od co najmniej XVII w. Żarki stanowiły miejsce żydowskiego osadnictwa. Z czasem wyznawcy judaizmu zorganizowali, za zgodą właściciela miasta, własny samorząd. Tutejsi Żydzi trudnili się handlem, rzemiosłem, finansami, przyczynili się do XIX-wiecznego uprzemysłowienia Żarek, współtworzyli elitę miasta, uczestniczyli także np. w walkach powstańczych i Września 1939 r. W 1827 r. mieszkało tu 702 Żydów (27,3 proc. ludności), w 1864 r. - 2291 (61 proc.), a w 1921 - 2536 (57,6 proc.). Przed II wojną światową w Żarkach żyło ok. 600 rodzin żydowskich, a ich członkowie mieli własne, ale i wspólne z chrześcijanami, organizacje i instytucje - oświatowo-kulturalne, sportowe, społeczno-polityczne. Wszystko to przerwały okupacja i holokaust, pozostały jednak cenne ślady i pamięć

Proszę potwierdzić wydruk wyświetlonego artykułu:

Proszę potwierdzić zapisanie wyświetlonego artykułu do pliku PDF: